Dünyada her yıl 3.3 milyon kişi alkolün zararlı kullanımına bağlı olarak hayatını kaybediyor.
Alkolün zararlı kullanımı 200’den fazla hastalığa yol açarken, 20-39 yaş grubu ölümlerin yaklaşık %25’i alkolün zararlı kullanımı ile ilişkili.
HIV/AIDS ve tüberküloz gibi bulaşan hastalıkların yayılması ile zararlı alkol kullanımının sebepsel ilişki içerisinde olması söz konusu.
Alkol bağımlılık etkileri doğuran psiko-aktif bir maddedir ve çeşitli kültürler tarafından yüzyıllardır kullanılmaktadır.
Her toplumun özelliklerine bağlı olarak zararlı alkol kullanımının farklı seviyelerde hastalıklar, sosyal ve ekonomik sorunlara yol açtığı bilinmektedir.
Alkolün insan ve toplum üzerindeki etkileri, tüketilen alkolün miktarı, içme sıklığı ve kısıtlı ölçüde tüketilen ürünün kalitesine bağlıdır.
Alkolün zararlı kullanımı aile bireyleri, arkadaşlar, yabancılar gibi diğer kişilere zarar verme eğilimini arttırabilir.
Alkol tüketimi sağlık problemleri, davranışsal bozukluklar, karaciğer bozukluğu, bazı kanserler, kardiyovasküler hastalıklar ve yaranlanmalarla ilişki içerisindedir. Ölümlü yaralanmalar ise daha çok görece genç kişilerde daha fazla görülmektedir.
Alkol tüketim miktar ve alışkanlıkları kişisel ve toplumsal seviyede etken olan bazı faktörlere bağlıdır. Çevresel faktörler arasında ekonomik gelişmişlik, kültür, alkole erişim, alkol politikalarının gelişmişliği ve etkinliği bulunmaktadır.
Alkol tüketimi ve sağlık sonuçlarının konseptsel sebeplendirme modeli
Alkol tüketiminin kronik ve akut sağlık sonuçları toplam tüketim ve içme sıklığı olmak üzere iki ayrı ancak ilişkili boyutu ile ilişkilidir.
Alkol tüketimine bağlı ölümlerde cinsiyet farklılıkları da bulunmaktadır. Erkeklerde alkol tüketimine bağlı ölümler toplam içerisinde %7.6 seviyesindeyken kadınlarda %4.0 seviyesindedir. 2010 yılında dünyada erkek tüketiciler 21.2milyon litre saf alkol tüketirken, kadın tüketiciler için bu rakam 8.9 milyon litredir.
Ülkelerin alkolün zararlı kullanımı azaltmaya yönelik olarak sosyal politikalarını izleme, değerlendirme, formüle etme ve uygulama sorumluluğu vardır.
Düzenleyiciler için şu politikaların verimliliği ve etkinliğini arttırmaya yönelik gelişmiş bilimsel veriler mevcuttur;
– Alkollü içkilerin pazarlanması
– Alkole erişimin düzenlenmesi ve kısıtlanması
– Alkol bağımlılığı olan kişilerin tedaviye erişimlerinin kolaylaştırılması
– Toplumda alkolün zararlarına ilişkin farkındalık oluşturulması
Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü (WHO) – Alkol ve sağlık statü raporu 2014.
• Madde kullanımının verdiği zararlar beyni ve ruh halini etkilemekle beraber, engellenebilir durumlardır.
• Alkolün zararlı kullanımı yüzünden, dünya üzerinde her yıl 3.3 milyon ölüm yaşanmaktadır.
• Dünya ortalamasına göre; 15 yaş ve üstü, ortalama her insan yılda 6.2 litre saf alkol tüketmektedir.
• Dünya üzerindeki nüfusun tüketim alışkanlıklarına bakıldığında, yıllık ortalama 17 litre alkol tüketildiği görülmektedir.
• En az 15.3 milyon insan, alkolü zarar görecek şekilde kullanmaktadır.
• Enjekte edilen uyuşturucu kullanımı 148 ülkede yaygın olmakla birlikte, bunlardan 120 sinde HIV bulunmaktadır.
• WHO, 2008’den beri, alkolün zararlı kullanımını azaltmaya yönelik küresel stratejiye hazırlanma sürecindedir.
• Alkolün zararlı kullanımı ciddi bir sağlık sıkıntısıdır ve hemen hemen tüm bireyleri uluslar arası ölçekte etkilemektedir.
• Alkolün zararlı kullanımından kaynaklanan akut ve kronik durumlar, karşıt sosyal sonuçlar alkol tüketimi ile ilgili yaygın problemlerdir.
• Her yıl alkolün zararlı kullanımı; 2.5 milyon insanın ölümüne sebep olmaktadır, bu rakamın içindeki 320.000 insanın yaşı 15 ve 29 arasında değişmektedir.
• 2004 tahminlerine göre; dünyadaki ölümlerin %4’ünden alkolün zararlı kullanımı sorumludur.
