Yüksek alkollü içkiler sektöründe uygulanan vergiler dolayısı ile kayıtdışı üretim cazip kazançlar sunmaktadır.
Kayıtdışı üretim riski farklı şekillerde ortaya çıkabilir;
– Üretici firmaların beyan eksikliği:
Üretici firma satmış olduğu ürünlerden bir kısmını, fatura düzenlemeyerek beyan etmeyebilir. Böylece önemli miktardaki ÖTV gelirini elde ederken, satışa ilişkin ÖTV matrahı oluşmaz.
Sahte bandrol veya yüksek miktarda alınarak zayi gösterilen bandroller risk oranını artırıcı etkidedir.
Yasal olmayan, dökme veya ürüne ait olmayan kaplarda ürün satışı ise bir başka risk alanıdır.
Bandrol kullanım verileri ve satış verileri çaprazlanmalıdır.
Saha denetimleri arttırılmalı, satış noktalarında şüpheli ürünler incelenmeli, ihbarlar üzerinde hızlı sonuç alacak bir çağrı merkezi kurulmalıdır.
– Sahte ve Taklit Ürünler:
Merdiven altı tabir edilen imalathanelerde gıdaya uygun etil alkol ile anason esansının karıştırılması ile üretilir. Bu ürünlerin tadı rakıya benzer, su ilave edildiğinde beyazlaşır.
Yapımında kullanılan alkolün, son derece zehirli olan metil alkolden ayrımı ancak gelişmiş laboratuvar ekipmanları ile yapılabildiğinden, bu tür ürünleri tüketmek büyük sağlık riskleri içermektedir.
Saha denetimleri arttırılmalı, satış noktalarında şüpheli ürünler incelenmeli, ihbarlar üzerinde hızlı sonuç alacak bir çağrı merkezi kurulmalıdır.
– Boğma rakı üretimi:
Özellikle, Ege, Trakya ve Güneydoğu Anadolu’da görülen ve “boğma rakı” tabir edilen ürün esasen fermente edilen üzümün, anason tohumu ile basit damıtma cihazlarında kontrolsüz biçimde damıtılması ile üretilir.
Sonuçta, belirli kimyasallardan arınmamış bir içki elde edilir. Kokusu ve tadı oldukça ağırdır.
Bazı kimyasallardan arınmadığı için baş ağrısı ve bazı durumlarda zehirlenmelere yol açabilir.
Ne yazık ki, bu içki halk arasında kabul görmüş ve bazı kesimlerde alışkanlık oluşturmuştur.
Bu tür ürünler, tezgah altından çok ucuz fiyatlarla, pet şişelerde satışa sunulabilmektedir.
Saha denetimleri arttırılmalı, satış noktalarında şüpheli ürünler incelenmeli, ihbarlar üzerinde hızlı sonuç alacak bir çağrı merkezi kurulmalıdır.
